وصایای حضرت فاطمه (س)| تشریح وصیت‌نامه مالی حضرت زهرا (س)

حضرت فاطمه (س) در روز‌های پس از رحلت رسول خدا (ص)، در مورد اموال موقوفه و شخصی خویش وصایایی داشت و بسیاری از اموالی را که از رسول خدا (ص) به وی رسیده بود، وقف کرد.

کد خبر : 819916

به گزارش گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، براساس روایات و احادیث موجود حضرت فاطمه (س) سه وصیت نامه در موضوعات مختلف داشته اند که شامل وصیت‌نامه مالی، وصیت نامه الهی ـ سیاسی و وصیت نامه مکتوب می‌شود و در این مطلب قصد داریم به وصیت‌نامه مالی بانوی دو عالم بپردازیم.

وصیتنامه‌ی حضرت فاطمه (س)

همانطور که می‌دانید، از جمله مسائلی که در اسلام به آن سفارش و تأکید شده، تنظیم وصیت نامه و بنوعی وصیّت کردن و وصیّتنامه داشتن است.

براساس روایات موجود اصل وصیّت کردن مستحب است؛ ولی در مواردی واجب به حساب می‌آید و از احادیث و روایاتی که از اهل بیت علیهم السلام و راویان اهل سنت برجای مانده است نیز اینچنین بر می‌آید که همانطور که اشاره شد بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام دارای سه وصیت نامه در موضوعات مختلف بوده است.

اما وصیت‌نامه مالی حضرت فاطمه (س) به چه صورت بود؟

براین اساس نقل شده است که؛ پس از رحلت رسول خدا، عباس بن عبدالمطلب نزد دختر پیامبر رفت و از وی خواست تا مقداری از اموال رسول خدا را برای پذیرایی از مهمان‌ها و مصارف دیگرش به وی بدهد، لکن معلوم شد دختر پیامبر همه آن‌ها را در راه خدا وقف کرده و چیزی باقی نمانده است.
وصایای مکتوب حضرت زهرا (س) در مورد اموال و امور مربوط به آن است که حضرت فاطمه (س) خود نوشته یا حضرت علی (ع) برای ایشان متن وصیت را نگارش کرده است.

برای همسران پیامبر (ص) و نیازمندان

حضرت زهرا (س) خود وصیتی درباره همسران پیامبر (ص)، فقرای بنی‌هاشم و بنی‌عبدالمطلب نوشته و از اموال خود برای آن‌ها سهمی تعیین کرده است و طبق آن متولی وصیت، به ترتیب یکی پس از دیگری حضرت علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) معرفی شدند.

بر اساس این وصیت، بعد از وفات حضرت فاطمه (س)، هشتاد اوقیه از باغ‌های وی به‌عنوان صدقه وقف شد تا در ماه رجب هر سال، پس از کسر هزینه‌های باغداری، از سود آن انفاق شود؛ از این مقدار ۴۵ اوقیه برای همسران پیامبر (ص) و باقی برای نیازمندان بنی‌هاشم و بنی‌عبدالمطلب مصرف شود.

از دیگر افرادی که در این وصیت دارای حق معرفی شده است، دختر ابوذر غفاری بود که صندوقچه‌ای کوچک و مقداری از اموال و اثاثیه به او رسید.
همچنین حضرت زهرا (س) وصیت کردند تا لباس‌هایش برای یکی از دو دخترش باشد و حضرت علی (ع) تا زمانی که ازدواج نکرده می‌تواند از آن‌ها استفاده کند.

در این وصیت همچنین تصریح شده است که اگر اتفاقی برای مزارع افتاد (بعنوان مثال، خشکسالی همه را از بین برد) تصمیم‌گیری بر عهده حضرت علی (ع) باشد.

حضرت زهرا (س) در پایان، خدا، مقداد، زبیر و علی (ع) را شاهد بر این وصیت گرفت.

اما در ادامه به ذکر دو نمونه از وصایای مالی حضرت فاطمه (س) می‌پردازیم:

حیطان سبعه

حیطان سبعه، باغ‌های هفت گانه‌ای بود که اطراف آن دیوار کشیده شده بود.

طبق روایات موجود، حضرت فاطمه علیهاالسلام وصیت کرده بودند تا این باغ‌ها وقف امور خیریه شود.

امام باقر علیه السلام نیز در این راستا فرمود: مادرم فاطمه این وصیت را انجام داد و پدرم علی بن ابی‌طالب آن را نوشت و برای همیشه باقی ماند.

أمُّ العیال

ام العیال نیز از دیگر موقوفات فاطمه زهرا علیهاالسلام است که بیست هزار نخل داشت و نیز میوه‌هایی، چون لیمو و پرتقال و... در آن کشت می‌شد.

حضرت فاطمه زهرا (س) آن را نیز وقف فقرا و سادات کرد که در کتاب‌های عامه و خاصه چنین آمده است:

أمُّ العیال صدقة فاطمه بنت رسول الله؛ ام العیال صدقه فاطمه دختر رسول خداست.

حضرت فاطمه برای آن هم وصیت‌نامه خاصی نوشت؛ زیرا این منطقه از اهمیت والایی برخوردار بود.

گفتنی است، امّ العیال امروز هم دارای چشمه‌های پر آب و سرشار است و از مناطق سرسبز و ییلاقی به شمار می‌رود.

حضرت زهرا در وصیت نامه خود خطاب به حضرت علی (ع) تاکید داشتند که، (ای علی) تو را وصیت می‌کنم هیچ یک از آنان که به من ظلم روا داشتند و حق مرا غصب کردند، نباید در تشییع جنازه من شرکت کنند؛ زیرا آن‌ها دشمنان من و دشمنان رسول خدا هستند و اجازه نده که فردی از آن‌ها و پیروانشان بر من نماز بگزارد.